Dzień Bibliotekarza i Tydzień Bibliotek

Jutro, 8 maja świętujemy Dzień Bibliotekarza i Bibliotek i rozpoczynamy 21. Ogólnopolski Tydzień Bibliotek, który potrwa do 15 maja. Tegoroczna edycja odbędzie się pod hasłem „Biblioteka – miejsce na czasie”. Wszystkim fantastycznym bibliotekarkom i bibliotekarzom składamy serdeczne podziękowania i życzenia niewyczerpanej satysfakcji, licznych owoców ich pełnej zaangażowania pracy na rzecz czytania i literatury, w tym rosnącej liczby użytkowników i czytelników.

W imieniu Narodowego Centrum Kultury, instytucji - operatorów Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa 2.0 (NPRCz) oraz naszych partnerów społecznych, którzy nie ustają w wysiłkach na rzecz upowszechnianiu czytelnictwa, które jest fundamentem naszego rozwoju społecznego oraz indywidualnego, dziękujemy szczególnie za dobrą współpracę zespołom bibliotek – beneficjentów NPRCz 2.0.

Według najnowszych danych GUS w 2022 r. w Polsce funkcjonowało 7638 bibliotek publicznych wraz z filiami, które zatrudniały (w zakresie działalności podstawowej) ok. 18,2 tys. pracowników. Blisko połowa placówek, tj. ponad 3.5 tys. jest przystosowana do potrzeb osób z niepełnosprawnościami. Raportowana przez GUS liczba czytelników, korzystających z usług bibliotek w 2022 r. przekroczyła pięć milionów.

Od 2021 r. placówki biblioteczne korzystają z bardzo szerokiego rządowego wsparcia finansowego w ramach Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa 2.0, koordynowanego przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Ponad 206,5 mln zł w otwartym postępowaniu konkursowym, realizowanym przez Instytut Książki, otrzymało 125 bibliotek – beneficjentów „Infrastruktury bibliotek” na remonty, modernizację i budowę nowych obiektów bibliotecznych. Ponad 83,3 mln zł trafiło za pośrednictwem Biblioteki Narodowej do zdecydowanej większości bibliotek publicznych w kraju na zakup nowości wydawniczych, w różnych formatach – tradycyjnych i cyfrowych. Ponad 77,9 mln zł Ministerstwo Edukacji przekazało szkołom (7,4 tys. placówek) oraz placówkom wychowania przedszkolnego (6,2 tys. placówek) na zakup niemal 13,3 mln książek. Dodatkowo w konkursie dotacyjnym BLISKO - Biblioteka | Lokalność | Inicjatywy | Społeczność | Kooperacja | Oddolność Narodowego Centrum Kultury przyznało 22 mln zł 189 lokalnym bibliotekom na podnoszenie kompetencji oraz promowanie czytelnictwa we współpracy z lokalnymi partnerami społecznymi.

***

Współczesna biblioteka publiczna to nie tylko wypożyczalnia, ale lokalne centrum dostępu do wiedzy, kultury i rozrywki. To przestrzeń dostępna dla wszystkich, niezależnie od wieku, umiejętności czy preferencji czytelniczych. To centralne miejsce doświadczeń kulturalnych. “Biblioteka – miejsce na czasie” nie ogranicza się do tradycyjnych książek – promuje różnorodność czytania, włączając w to: audiobooki, e-booki, gry edukacyjne, podcasty, platformy edukacyjne online oraz inne niestandardowe formy. Autorką tegorocznego hasła „Biblioteka – miejsce na czasie” jest Katarzyna Pawluk z Miejskiej Biblioteki Publicznej w Opolu. Z okazji Tygodnia Bibliotek placówki w całej Polsce przygotowały bogaty i atrakcyjny program wydarzeń dla lokalnych społeczności. Program ma na celu podkreślanie roli czytania i bibliotek w poprawie jakości życia, edukacji oraz zwiększanie prestiżu zawodu bibliotekarza i zainteresowania Polaków książką.

Historia Programu nierozerwalnie związana jest z obecnością Polski w Unii Europejskiej. Tydzień po przystąpieniu Polski do UE odbył się I Tydzień Bibliotek pod hasłem bezpośrednio nawiązującym do akcesji – „Biblioteki w Europie były zawsze”. W pierwszych latach było to święto ruchome, ale zawsze odbywające się w tygodniu, w którym przypadał 8 maja – Dzień Bibliotekarza i Bibliotek. Od kilku lat termin Programu jest stały – trwa od 8 do 15 maja. Z założenia każda edycja przebiega pod innym hasłem, którego wyboru dokonuje Zarząd Główny Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich – pomysłodawca i koordynator akcji.

Od początku akcji Tydzień Bibliotek, które realizują biblioteki wszystkich typów z całej Polski, towarzyszy konkurs, najpierw na najlepszy projekt programu (2004-2005), następnie na najlepszy program a od X edycji (2013) na najciekawsze wydarzenie organizowane w ramach Tygodnia Bibliotek.

Wśród laureatów i laureatek naszych dzisiejszych podziękowań i życzeń wyróżniamy Panią Justynę Rudominę - nauczycielkę bibliotekarkę ze Szkoły Podstawowej nr 2 im. Jana Pawła II w Suchym Lesie (koło Poznania), która wygrała tegoroczną, XIV edycję konkursu Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich i 24 maja r. podczas Warszawskich Targów Książki zostanie uhonorowana tytułem Bibliotekarza/ki Roku 2023.